Mocht je dit lezen en je bent geen paardenkenner, sporen zijn: “De metalen beugels met aan de achterkant een metalen pin. Aan de voeten van sommige ruiters.”
Ik weet nog dat ik als kind trots was toen ik met sporen mocht rijden. Dat betekende dat je gevorderd was. Je kon je been stil houden zodat je je paard niet voortdurend zou prikken in z’n buik. Vroeger wilde ik daarom graag sporen, dat is inmiddels heel anders. Sinds ik natural horsemanship ontdekte is dat veranderd.
Waarom gebruiken we sporen?
Sporen zijn eigenlijk niet bedoeld om je paard voorwaards te drijven. Toch worden ze daar soms wel voor gebruikt, als een paard niet op je been reageert. Een paard kan een vlieg voelen zitten! En sommige sporen zijn scherp, dat moet een paard voelen en zal toch onprettig zijn.
Sporen zijn eigenlijk bedoelt als een verfijning van de beenhulp. Je zou het kunnen zien als een extra hulp middel om op plekken te komen waar je met voel/hak lastig bij kan, of om nog fijnere hulp te kunnen geven dan je met je hak kan. Op die manier kan een spoor gebruikt worden zoals ook in grondwerk bijvoorbeeld een zweepje gebruikt wordt, absoluut niet om te slaan of te straffen, maar als verlening van je hand en arm, om aan te wijzen. Dan kunnen het dus hele zachte hulpen zijn, het gaan om lichte druk op een bepaalde plek.
Hoewel ik zelf geen sporen gebruik en ook weerstand voel op sporen, denk ik dat het mogelijk is sporen te gebruiken voor hele fijne, lichte aanwijzingen die een paard geen pijn doen.
De kanttekening is dat sporen vaak niet op manier gebruikt worden. Ze worden ingezet als een paard niet voldoende reageert op de hulpen, niet reactief genoeg is. Als sporen worden ingezet om tekortkomingen van de ruiter te compenseren, dan krijgen ze een ander doel. In dit geval nodig ik de ruiter dan ook uit te onderzoeken of je ook op andere manieren de reactiviteit kan vergroten.
Want de natuurlijke staat van een paard is reactief! Het is 100% een prooidier. Als je in de natuur kijkt kunnen ze op de kleinste verandering (in energie) reageren. Dus als een paard niet reactief genoeg is volgens de mens, dan is dit volgens mij vaak veroorzaakt door de mens. Je kunt vanuit grondwerk gaan oefenen en ook in het rijden om je paard reactiever te maken. Een belangrijke hierin is heel consequent zijn. Paarden gaan steeds minder op hulpen reageren als ze voortdurend worden gegeven. Begin je hulp altijd zo klein mogelijk en time je beloning. Ook kun je kijken of je in aanvulling kan werken zonder druk, maar met positieve beloning (clicker/voer beloningen).